‘Dat legde ik al uit tijdens mijn presentatie, dat stond in de email die ik gisteren heb gestuurd en dat heb ik toch vorige week al met je besproken?’ Zomaar even een greep uit de dagelijkse communicatie over communiceren.
Als wij eenmaal onze gedachten hebben verwoord en toevertrouwd hebben aan een toehoorder of het papier, dan zijn we voor ons gevoel klaar. We hebben de klus geklaard, we kunnen verder met het volgende onderwerp op onze to-do-list.
Want we moeten door, door, door. En dat doorgaan met het volgende is nu juist de valkuil. Ons brein is namelijk constant in ‘gevecht’ tussen dingen doen en dingen uitstellen. Moeilijke klussen stellen we het liefste uit. Voor velen van ons is het overbrengen van lastige, complexe boodschappen zo’n moeilijke klus. Een presentatie geven, het gesprek aangaan of je ideeën op papier zetten is voor velen geen tweede natuur.
Lastige boodschappen zijn nou eenmaal niet gemakkelijk te communiceren. Ze vergen een concrete en tactische uitwerking. Dit moeten we duidelijk zien te verwoorden zodat er geen ruis of miscommunicatie ontstaat. In de werkelijkheid verloopt de communicatie meestal niet zo tactisch. Je wilt graag iets gedaan krijgen van de ander. En als we dan eindelijk onze boodschap hebben weten te vertalen en over de schutting hebben gegooid, dan is ons brein ervan overtuigd dat het klaar is. Brein blij, wij blij.
Herhalen, herhalen, herhalen
Maar helaas ligt het met communicatie iets ingewikkelder. En het wordt nog erger: misschien weet wel je dat het gemiddeld zeven keer duurt voordat een boodschap beklijft. Je moet dus niet alleen iets moeilijks doen, je moet het nog keer op keer herhalen ook. Want de boodschap die je die ene keer over de schutting gooide, kwam echt niet zo hard aan als jij verwachtte. Herhaling is de kracht van de boodschap wordt ook wel gezegd. Dus je moet nog even aan de slag. En met alleen vertellen kom je er helaas niet.
Benjamin Franklin sprak de beroemde woorden: ‘Tell me and I forget, teach me and I may remember, involve me and I learn.’ Dus wil je dat je boodschap beklijft dan is er meer nodig dan alleen een vlammende speech, een gelikte PowerPointpresentatie of een goed gesprek.
Je moet de tijd nemen om de boodschap te herhalen: op verschillende momenten en via verschillende kanalen. Het liefste laat je iedere boodschap zien, horen en lezen, zodat meerdere zintuigen van de ontvanger aan het werk moeten. En dat dus een aantal keer.
Wees niet bang voor de herhaling. Per definitie mag je ervan uitgaan dat de boodschap voor het grootste deel is weggevaagd in het geheugen van de ontvanger. De kunst is om iedere keer een klein deel aan de boodschap toe te voegen. Tot de boodschap na zeven keer volledig in het geheugen gegrift staat. Dan pas, ik herhaal, dan pas heb je gecommuniceerd.